Naar hoofdinhoudNaar hoofdmenu

Privacybeleid ’t Heerlens Heitje diensten

Met de dienst ’t Heerlens Heitje biedt de gemeente Heerlen inwoners de mogelijkheid om "klussen" voor de gemeente uit te voeren. Als tegenprestatie ontvangt de inwoner hiervoor digitale "coins", welke als betalingsmiddel gebruikt kunnen worden bij aangesloten winkeliers en of dienstverleners. Voor de verwerking van een set persoonsgegevens die noodzakelijk is voor het uitvoeren van deze dienst is een privacybeleid opgesteld.

Privacybeleid ’t Heerlens Heitje diensten

1 Inleiding

Met de dienst ’t Heerlens Heitje biedt de gemeente Heerlen inwoners de mogelijkheid om "klussen" voor de gemeente uit te voeren. Als tegenprestatie ontvangt de inwoner hiervoor digitale "coins", welke als betalingsmiddel gebruikt kunnen worden bij aangesloten winkeliers en of dienstverleners. De gemeente Heerlen is verantwoordelijk voor de verwerking van een set persoonsgegevens die noodzakelijk is voor het uitvoeren van deze dienst. Co-Town host en beheert de hiervoor benodigde soft- en hardware infrastructuur.

Op 23 juni 2020 heeft de gemeente centraal een privacyreglement vastgesteld dat van toepassing is op gegevensverwerking binnen de gemeente. Dit voor zover de AVG op de betreffende verwerking van toepassing is. Het privacyreglement is een verdieping van het privacybeleid, en verstrekt inzicht in hoe de gemeente in de praktijk met privacy, en met name de AVG omgaat. Het model privacyreglement van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is als basis gebruikt voor het privacybeleid van de gemeente Heerlen.

Privacy speelt een belangrijke rol in de relatie tussen de burger en de overheid en staat daarmee hoog op de bestuurlijke agenda. Gemeenten dragen de verantwoordelijkheid voor persoonsgegevens en gegevensuitwisseling op alle terreinen waar ze actief zijn. Gemeenten zijn verplicht om zorgvuldig en veilig, proportioneel en vertrouwelijk om te gaan met het verzamelen, bewaren en beheren van persoonsgegevens van burgers. Dat geldt voor taken op het gebied van basisadministraties, openbare orde en veiligheid, en het sociaal domein. Goed en zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens is een dagelijkse bezigheid van gemeenten. Het beschermen van de privacy is complex, en wordt steeds complexer door technologische ontwikkelingen, decentralisaties, grote uitdagingen op het terrein van veiligheid en nieuwe Europese wetgeving. Daarom vinden wij het belangrijk om transparant te zijn over de manier waarop wij met persoonsgegevens omgaan, en de privacy waarborgen.

2 Wetgeving en definities

In 2018 is de Europese Verordening, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), in werking getreden, samen met de uitvoeringswet (UAVG). De AVG zorgt onder andere voor versterking en uitbreiding van de privacyrechten, met meer verantwoordelijkheden voor organisaties. Op een aantal punten laat de AVG ruimte voor nationale keuzes. Deze zijn uitgewerkt in de Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensbescherming (UAVG).

De volgende begrippen worden in de AVG gebruikt (Artikel 4, AVG):

  • Betrokkene: de persoon op wie de persoonsgegevens betrekking hebben. De betrokkene is degene van wie de gegevens worden verwerkt.
  • Verwerker: de persoon of organisatie die de persoonsgegevens verwerkt in opdracht van een andere persoon of organisatie.
  • Persoonsgegevens: alle gegevens die gaan over mensen en waaraan je een mens als individu kunt herkennen. Het gaat hierbij niet alleen om vertrouwelijke gegevens, zoals over iemands gezondheid, maar om ieder gegeven dat te herleiden is tot een bepaald persoon (bijvoorbeeld naam, adres, geboortedatum). Naast gewone persoonsgegevens kent de wet ook bijzondere persoonsgegevens. Dit zijn gegevens die gaan over gevoelige onderwerpen, zoals etnische achtergrond of politieke voorkeuren. Daarnaast is in artikel 87 AVG het nationaal identificatienummer genoemd, in Nederland bekend als het burgerservicenummer (BSN).
  • Gegevensbeschermingseffectbeoordeling: met een gegevensbeschermingseffectbeoordeling worden de effecten en risico’s van de nieuwe of bestaande verwerkingen beoordeeld op de bescherming van de privacy. Dit heet ook wel een Privacy Impact Assessment (PIA) of Data Protection Impact Assessment (DPIA).
  • Verwerkingsverantwoordelijke: een persoon of instantie die, alleen of samen met een ander, het doel en de middelen voor de verwerking van persoonsgegevens vaststelt.
  • Verwerking: een verwerking is alles wat je met een persoonsgegeven doet, zoals: vastleggen, bewaren, verzamelen, bij elkaar voegen, verstrekken aan een ander, en vernietigen.

3 Reikwijdte

Het reglement is van toepassing op alle verwerkingen van persoonsgegevens door alle bestuursorganen van de gemeente. Oftewel: voor alle verwerkingen die binnen de gemeente plaatsvinden.

4 Verantwoordelijke

De bestuursorganen van de gemeente zijn allemaal verantwoordelijken voor de verwerkingen die door of namens de gemeente worden uitgevoerd. De bestuursorganen van de gemeente zijn onder andere de burgemeester, het college van burgemeesters en wethouders (college van B&W), en de Raad.

5 Verwerkingen (Artikel 4, AVG)

De verwerking van persoonsgegevens is elke handeling of elk geheel van handelingen met persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd via geautomatiseerde processen. In de AVG valt onder een verwerking:

  • verzamelen, vastleggen en ordenen;
  • bewaren, bijwerken en wijzigen;
  • opvragen, raadplegen, gebruiken;
  • verstrekken door middel van doorzending;
  • verspreiding of enige andere vorm van ter beschikking stellen;
  • samenbrengen, met elkaar in verband brengen;
  • afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.

Uit deze opsomming blijkt dat alles wat je met een persoonsgegeven doet een verwerking is.

6 Doeleinden

Volgens de wet mogen persoonsgegevens alleen verzameld worden als daarvoor een doel is vastgesteld. Het doel moet uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigd zijn. De gegevens mogen niet voor andere doelen verwerkt worden.  

In het kader van het ’T HEERLENS HEITJE verwerkt de gemeente persoonsgegevens voor een of meer van de volgende doelen.

  1. Het aangaan en uitvoeren van een overeenkomst waarbij een burger partij is
  2. Het vervullen van een taak van algemeen belang (publiekrechtelijke taak)
  3. Het voldoen aan een wettelijke verplichting die op de gemeente rust
  4. Het verstrekken van persoonsgegevens aan derden (projectpartners) in verband met de uitvoering van dienst ’T HEERLENS HEITJE. Het betreft partijen zoals CBS en eventueel anderen.
  5. Het verstrekken van contactgegevens aan derden (projectpartners) in verband met de uitvoering van kwalitatief onderzoek over deelname of aanmelding bij ’T HEERLENS HEITJE. Projectpartners kunnen u (telefonisch) benaderen voor vrijwillige deelname aan het onderzoek.

7 Rechtmatige grondslag (Artikel 6, AVG)

De wet zegt dat er voor elke verwerking van persoonsgegevens een rechtmatige grondslag uit de wet van toepassing moet zijn. Dat betekent dat de verwerking alleen mag plaatsvinden:

  • om een verplichting na te komen die in de wet staat;
  • voor de uitvoering van een overeenkomst waarvan de betrokkene onderdeel is;
  • om een ernstige bedreiging voor de gezondheid van de betrokkene te bestrijden;
  • voor de goede vervulling van de gemeentelijke taak;
  • wanneer de betrokkene toestemming heeft gegeven voor de specifieke verwerking.

8 Beginselen inzake verwerking van persoonsgegevens

De hoofdregel van de verwerking van persoonsgegevens is dat het alleen toegestaan is in overeenstemming met de wet, en op een zorgvuldige wijze. Persoonsgegevens worden zoveel mogelijk verzameld bij de betrokkene zelf. De wet gaat uit van subsidiariteit. Dit betekent dat verwerking alleen is toegestaan wanneer het doel niet op een andere manier kan worden bereikt.

In de wet wordt ook gesproken over proportionaliteit. Dit betekent dat persoonsgegevens alleen mogen worden verwerkt als dit in verhouding staat tot het doel. Wanneer met geen, of minder (belastende) persoonsgegevens hetzelfde doel bereikt kan worden moet daar altijd voor gekozen worden.

De gemeente zorgt ervoor dat de persoonsgegevens kloppen en volledig zijn voordat ze verwerkt worden. Deze gegevens worden alleen verwerkt door personen met een geheimhoudingsplicht.

Conform artikel 5 AVG (en de UAVG) verwerkt de gemeente persoonsgegevens met inachtneming van de volgende beginselen.

  1. Persoonsgegevens worden verwerkt op een wijze die ten aanzien van de betrokkene rechtmatig, behoorlijk en transparant is („rechtmatigheid, behoorlijkheid en transparantie”);
  2. Persoonsgegevens worden verwerkt voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden worden verzameld en worden vervolgens niet verder op een met die doeleinden onverenigbare wijze worden verwerkt; de verdere verwerking met het oog op archivering in het algemeen belang, wetenschappelijk of historisch onderzoek of statistische doeleinden wordt overeenkomstig artikel 89, lid 1, niet als onverenigbaar met de oorspronkelijke doeleinden beschouwd („doelbinding”);
  3. Persoonsgegevens worden verwerkt die toereikend zijn, ter zake dienend en beperkt tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt („minimale gegevensverwerking”);
  4. Persoonsgegevens worden verwerkt die juist zijn en worden zo nodig geactualiseerd; alle redelijke maatregelen worden genomen om de persoonsgegevens die, gelet op de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt, onjuist zijn, onverwijld te wissen of te rectificeren („juistheid”);
  5. Persoonsgegevens worden bewaard in een vorm die het mogelijk maakt de betrokkenen niet langer te identificeren dan voor de doeleinden waarvoor de persoonsgegevens worden verwerkt noodzakelijk is; persoonsgegevens mogen voor langere perioden worden opgeslagen voor zover de persoonsgegevens louter met het oog op archivering in het algemeen belang, wetenschappelijk of historisch onderzoek of statistische doeleinden worden verwerkt overeenkomstig artikel 89, lid 1 AVG
  6. Persoonsgegevens worden door het nemen van passende technische of organisatorische maatregelen op een dusdanige manier verwerkt dat een passende beveiliging ervan gewaarborgd is, en dat zij onder meer beschermd zijn tegen ongeoorloofde of onrechtmatige verwerking en tegen onopzettelijk verlies, vernietiging of beschadiging („integriteit en vertrouwelijkheid”).

9 Beveiliging van persoonsgegevens

Gemeente Heerlen beveiligt alle persoonsgegevens conform het gemeentelijk beveiligingsbeleid in overeenstemming met artikel 32 AVG. Dit moet voorkomen dat de persoonsgegevens kunnen worden ingezien of gewijzigd door iemand die daar geen recht toe heeft. Hoe de gemeente dit doet staat in het informatiebeveiligingsbeleid van de gemeente en in een eventueel aanvullend beveiligingsplan dat specifiek is opgesteld voor een proces of registratie.

10 Doorgifte (Artikel 44 t/m 50, AVG)

De gemeente geeft alleen persoonsgegevens door aan een land buiten de Europese Economische Ruimte (EER) of een internationale organisatie op grond van goedgekeurde afspraken door de Europese Commissie. 

Transparatie en communicatie 

11 Wet openbaarheid van bestuur (Wob)

Via de Wob (en straks wellicht de Wet Open Overheid) kun je een verzoek om informatie indienen bij de gemeente. Bij het verzoek bekijkt de gemeente altijd of het antwoord geen inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer van betrokkenen. In principe worden geen persoonsgegevens verstrekt.

12 Wet hergebruik van overheidsinformatie

De Wet hergebruik van overheidsinformatie regelt het op verzoek verstrekken van overheidsinformatie voor hergebruik. Bij het verzoek bekijkt de gemeente altijd of het antwoord geen inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer van betrokkenen. In principe worden geen persoonsgegevens verstrekt.

13 Informatieplicht (Artikel 13, 14, AVG)

De gemeente informeert betrokkenen over het verwerken van persoonsgegevens. Wanneer betrokkenen gegevens aan de gemeente geven, worden zij op de hoogte gesteld van de manier waarop de gemeente met persoonsgegevens om zal gaan. Dit kan bijvoorbeeld via een formulier gebeuren. Vaak staat op de aanvraagformulieren vermeld welke gegevens zonder toestemming niet openbaar gemaakt zullen worden. De betrokkene wordt niet nogmaals geïnformeerd als hij/zij al weet dat de gemeente persoonsgegevens van hem/haar verzamelt en verwerkt, en weet waarom en voor welk doel dat gebeurt.

Wanneer de gegevens via een andere weg verkregen worden, dus buiten de betrokkene om, wordt de betrokkene geïnformeerd op het moment dat deze voor de eerste keer worden verwerkt.

14 Verwijdering

De gemeente bewaart de persoonsgegevens niet langer dan nodig is voor de uitvoering van gemeentelijke taken, of zoals vastgelegd in de Archiefwet. Wanneer er nog persoonsgegevens opgeslagen zijn die niet langer nodig zijn voor het bereiken van het doel, worden deze zo snel mogelijk verwijderd. Dit houdt in dat deze gegevens vernietigd worden, of dusdanig worden aangepast dat de informatie niet meer gebruikt kan worden om iemand te identificeren.

15 Rechten van betrokkenen (Artikel 13 t/m 20, AVG)

De wet bepaalt niet alleen de plichten van degenen die de persoonsgegevens verwerken, maar bepaalt ook de rechten van de personen van wie de gegevens worden verwerkt.

Deze rechten worden ook wel de rechten van betrokkenen genoemd, en bestaan uit de volgende rechten:

  • Recht op informatie: betrokkenen hebben het recht om aan de gemeente te vragen of zijn/haar persoonsgegevens worden verwerkt.
  • Inzagerecht: betrokkenen hebben de mogelijkheid om te controleren of, en op welke manier, zijn/haar gegevens worden verwerkt.
  • Correctierecht: als duidelijk wordt dat de gegevens niet kloppen, kan de betrokkene een verzoek indienen bij de gemeente om dit te corrigeren.
  • Recht van verzet: betrokkenen hebben het recht aan de gemeente te vragen om hun persoonsgegevens niet meer te gebruiken.
  • Recht om vergeten te worden: in gevallen waar de betrokkene toestemming heeft gegeven om gegevens te verwerken, heeft de betrokkene het recht om de persoonsgegevens te laten verwijderen.
  • Recht op bezwaar: betrokkenen hebben het recht om bezwaar te maken tegen de verwerking van zijn/haar persoonsgegevens. De gemeente zal hieraan voldoen, tenzij er gerechtvaardigde gronden zijn voor de verwerking.

16 Indienen van verzoek

Om gebruik te maken van zijn/haar rechten kan de betrokkene een verzoek indienen. Dit verzoek kan zowel persoonlijk aan een van de balies, schriftelijk of via de formulieren op de gemeentelijke website ingediend worden. Verzoeken per e-mail worden in behandeling genomen mits de identiteit van de afzender kan worden vastgesteld. Voor het vaststellen van de identiteit van verzoeker kan de gemeente gebruik maken van het Burgerservicenummer (BSN) van verzoeker op grond van artikel 10 Wet BSN.

De gemeente heeft vier weken vanaf de ontvangst van het verzoek de tijd om te beoordelen of het verzoek gerechtvaardigd is. Binnen vier weken zal de gemeente laten weten wat er met het verzoek gaat gebeuren. Als het verzoek niet wordt opgevolgd is er de mogelijkheid om bezwaar te maken bij de gemeente, of een klacht in te dienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Aan de hand van een verzoek kan de gemeente aanvullende informatie opvragen om zeker te zijn van de identiteit van de betrokkene.

17 Inzagerecht persoonsgegevens

Het recht op inzage in de persoonsgegevens betekent niet dat de betrokkene zonder meer recht heeft op inzage in of kopieën van de stukken of dossiers als zodanig als daarin zijn persoonsgegevens voorkomen. Wel bestaat een recht op een volledig overzicht, in begrijpelijke vorm, van alle persoonsgegevens. Dat wil zeggen in een vorm die de betrokkene in staat stelt kennis te nemen van zijn gegevens en te controleren of zij juist zijn en zijn verwerkt in overeenstemming met de AVG. Voor zover daaraan kan worden voldaan met een andere vorm van verstrekking kan de betrokkene aan de AVG niet het recht ontlenen om een afschrift te verkrijgen van het originele document of bestand waarin de gegevens staan. Verzoekers hebben geen belang bij kopieën van stukken die reeds in hun bezit zijn.

Het inzagerecht strekt zich voorts niet uit tot interne notities die de persoonlijke gedachten van medewerkers van de verwerkingsverantwoordelijke bevatten en die uitsluitend bedoeld zijn voor intern overleg en beraad. Statistische analyses naar aanleiding van persoonsgegevens kunnen niet worden gekwalificeerd als persoonsgegevens.

18 Inzage persoonsgegevens via MijnOverheid

Burgers kunnen via de landelijke website MijnOverheid.nl al heel veel gegevens direct inzien. Het onderdeel Persoonlijke Gegevens laat zien waar en hoe de burger geregistreerd is bij de overheid. Zo hebben burgers onder andere toegang tot gegevens in de BRP (o.a. woonadres, geboorte, verhuizing, huwelijk, kinderen), tot gegevens over hun voertuigen (RDW) en perceelgegevens van hun huizen (Kadaster). Het onderdeel Persoonlijke Gegevens geeft inzage in de belangrijkste, landelijke gegevensbronnen. De gemeente Heerlen is ook hierop aangesloten en maakt gebruik van deze landelijke gegevensbronnen.

Geautomatiseerde verwerkingen

19 Profilering (Artikel 22, AVG)

Profilering vindt plaats wanneer er een geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens plaatsvindt waarbij aan de hand van persoonsgegevens naar bepaalde persoonlijke aspecten van een persoon wordt gekeken om deze persoon te categoriseren en te analyseren, of om zaken te kunnen voorspellen. Voorbeelden van persoonlijke aspecten kunnen zijn: financiële situatie, interesses, gedrag of locatie.

Om profilering wat duidelijker te maken gebruiken we het volgende voorbeeld: Wanneer een bezoeker op de gemeentelijke website naar een bepaalde dienst kijkt, mag de gemeente geen actie ondernemen om de dienst aan te bieden. Gemeenten mogen wel bekijken hoe vaak een bepaalde dienst bekeken is, maar dus niet specifiek gericht adverteren. Daarnaast geeft de wet aan dat er geen besluit mag worden genomen op basis van profilering.

Toelichting:
Wettelijk is het niet verplicht om aan te geven of de gemeente gebruik maakt van profilering, maar het geeft daarmee wel meer transparantie richting de burger.

Let op: Volgens de AVG is het niet toegestaan om profilering te gebruiken. In Artikel 22.2 worden de uitzonderingen opgesomd:

  1. Noodzakelijk voor de uitvoering van een overkomst tussen de betrokkene en de verwerkingsverantwoordelijke.
  2. Toegestaan door Nederlands/EU recht.
  3. Na toestemming van de betrokkene. Gemeente Heerlen maakt gebruik van profilering conform bovenstaande uitzonderingen.

20 Big data en tracking

Door middel van big data onderzoek en tracking mogen alleen gegevens verwerkt worden wanneer deze niet herleidbaar zijn tot een natuurlijk persoon. Daarnaast worden ze alleen verzameld voor onderzoek dat door, of namens de gemeente wordt uitgevoerd. De door big data onderzoek en tracking verzamelde gegevens zijn alleen toegankelijk door geautoriseerde personen. Wanneer de gegevens worden omgezet in een dataset zal dataminimalisatie worden toegepast. Dit betekent dat alleen de data die echt nodig is voor het behalen van het doel gebruikt zullen worden. Daarnaast kunnen persoonsgegevens gepseudonimiseerd worden zodat zij niet herleidbaar zijn tot een persoon.

Toelichting:
Wettelijk is het niet verplicht om aan te geven of de gemeente gebruik maakt van big Dataonderzoek en tracking, maar het geeft daarmee wel meer transparantie richting de burger.

Gemeente Heerlen maakt gebruik van big data en tracking. Dit doen wij onder de volgende voorwaarden:

  • Gegevens in big data of tracking mogen alleen worden verzameld, opgeslagen en gedeeld als ze niet herleidbaar zijn tot een persoon, en worden alleen verzameld voor onderzoek dat door of namens de gemeente wordt uitgevoerd.
  • Voor big data en tracking wordt uitsluitend gebruik gemaakt van brongegevens die door daartoe geautoriseerde personen zijn verzameld.
  • Brongegevens die gebruikt worden voor big data toepassingen worden omgezet tot een dataset die geen persoonsgegevens bevatten en dus geanonimiseerd is.
  • Indien anonimiseren niet mogelijk is, wordt vooraf toestemming aangevraagd aan de FG, die de aanvraag zal beoordelen in het kader van de wet en doelmatigheid. Alleen bij een goedgekeurde aanvraag mogen de gegevens gepseudonimiseerd in plaats van geanonimiseerd worden.
  • Onderzoek aan de hand van de dataset mag niet door dezelfde medewerkers worden uitgevoerd die de gegevens hebben verzameld.
  • De Integriteitscode voor statistisch en data analytics onderzoek van de Vereniging voor Statistiek en Onderzoek is van toepassing.

21 Inzet van camera’s

Binnen de gemeente wordt onder bepaalde omstandigheden gebruik gemaakt van cameratoezicht, zoals vastgelegd in de Gemeentewet. Cameratoezicht wordt onder andere gebruikt voor het vergroten van de veiligheid op straat. Camera’s kunnen een grote inbreuk maken op de privacy van diegene die gefilmd worden. Om de privacy zo goed mogelijk te waarborgen worden camera’s alleen ingezet wanneer er geen andere manieren zijn om het doel te bereiken, en worden er eisen gesteld aan de inzet van camera’s.

Het gebruik van camera’s door particulieren op de openbare weg is alleen mogelijk na toestemming van het college van B&W. Daartoe wordt er een convenant afgesloten  tussen de particulieren en het bestuursorgaan waarin o.a. de grondslag, het doel, de maatregelen tegen verlies, en de bewaartermijn opgenomen worden.

Toelichting:
De enige verplichting voor het gebruik van camera’s is het op duidelijke wijze kenbaar maken wanneer iemand zich in het cameragebied bevindt. Wettelijk is het niet verplicht om via andere kanalen aan te geven waar de gemeente zijn camera’s heeft hangen.

Gemeente Heerlen maakt gebruik van cameratoezicht onder de volgende voorwaarden:

  • op grond van artikel 151c van de Gemeentewet, in het belang van handhaving van de openbare orde op openbare plaatsen, op momenten dat dit noodzakelijk wordt geacht;
  • op basis van bijzondere voorschriften van de Wegenverkeerswet 1994.

22 Gebruik van foto’s voor ’t Heerlens Heitje Diensten

Met als doel het bewijzen van de goede uitvoering, afronding en oplevering van klussen (‘heitjes’), verwerkt de gemeente Heerlen fotomateriaal dat ter beschikking wordt gesteld door de gebruiker (burger), die voor het maken van de desbetreffende foto’s primair verantwoordelijk is. De gebruiker is verplicht medewerking te verlenen aan de eindbeoordeling die door de gemeente moet worden gemaakt voor definitieve goedkeuring van de afgeronde klus, door middel van het verstrekken van alle door de gemeente verzochte gegevens (waaronder ondersteunend fotomateriaal).

Plichten van de gemeente

23 Gegevensbescherming door ontwerp en door standaardinstellingen

De gemeente Heerlen is verplicht om passende maatregelen te nemen door bij het ontwerp de principes van gegevensbescherming te hanteren (privacy by design) en door het hanteren van standaardinstellingen (privacy by default). Privacy door ontwerp en door standaardinstellingen houdt kort gezegd in dat wij privacy en gegevensbescherming meenemen als eisen bij de ontwikkeling van nieuw beleid of het ontwerp van nieuwe systemen waarmee persoonsgegevens worden verwerkt. De gemeente Heerlen dient er zorg voor te dragen dat zij een zo klein mogelijke inbreuk op de persoonlijke levenssfeer maakt bij de verwerkingsactiviteiten, bijvoorbeeld door het toepassen van pseudonimisering en het inbouwen van andere technische waarborgen.

Welke technische en organisatorische maatregelen de gemeente Heerlen moet nemen om invulling te geven aan het uitgangspunt van privacy door ontwerp en door standaardinstellingen is afhankelijk van het concrete geval. Bij het bepalen van de verwerkingsmiddelen en de verwerking moet rekening gehouden met:

  • de stand van de techniek;
  • de uitvoeringskosten;
  • de aard, omvang, context en het doel van de verwerking;
  • de risico’s voor de betrokkene.

Deze elementen bepalen gezamenlijk welke technische en organisatorische maatregelen genomen moeten worden om de gegevensbeschermingsbeginselen op een doeltreffende manier uit te voeren en de nodige waarborgen in te bouwen ter naleving van de eisen uit de AVG. Met andere woorden: de maatregelen die genomen worden moeten in verhouding staan tot de risico’s en redelijk zijn met het oog op de stand van de techniek en de uitvoeringskosten die de gemeente Heerlen moet maken om de maatregelen te implementeren.

De handleiding Privacy by Design van het Centrum voor Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP) wordt hierbij als uitgangspunt genomen. Deze Handleiding Privacy by Design (PbD) biedt ons als organisatie handvatten voor een concrete aanpak voor de omgang met privacy bij het ontwerpen en opzetten van gegevensverwerkingen. Daarbij wordt gekeken naar de gehele gegevensverwerking, dus de verwerking in geautomatiseerde systemen én de handmatige verwerking. Dat laatste betreft de handmatig uitgevoerde bedrijfsprocessen, al dan niet als verlenging van de geautomatiseerde processen.

Als overheidsinstelling moeten de gemeente Heerlen er verder rekening mee houden dat ook bij openbare aanbestedingen de beginselen van privacy door ontwerp en door standaardinstellingen in aanmerking worden genomen.

Verwerkers, verwerksovereenkomst (artikel 28, AVG) 

24 Verwerkers

De gemeenten Heerlen is op basis van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) wettelijk verplicht een overeenkomst af te sluiten met alle opdrachtnemers die namens haar persoonsgegevens verwerken. De gemeente Heerlen werkt in deze gevallen met een verwerkersovereenkomst (VWO). De VWO bevat een eenduidig pakket aan afspraken over het verwerken van persoonsgegevens tussen gemeenten als opdrachtgever en hun opdrachtnemers (ICT-leveranciers of partijen die diensten leveren). De afspraken omtrent de verwerking door de verwerker dienen voordat de dienstverlening aanvangt schriftelijk te worden vastgelegd in een verwerkersovereenkomst en worden daarna periodiek of steekproefsgewijs getoetst. Verwerkersovereenkomsten worden opgesteld conform de gemeentelijke standaard, vastgesteld door de VNG in de Handreiking Standaard Verwerkersovereenkomst Gemeenten.

25 Gemeente Heerlen als verwerker

In voorkomende gevallen treedt de gemeente Heerlen op als verwerker voor derden. Hierbij zijn deze derden de verwerkingsverantwoordelijke. De gemeente streeft er in deze gevallen naar om voor deze verwerkingen heldere en eenduidige voorwaarden op te stellen. De gemeente biedt daarbij aan de  verwerkingsverantwoordelijke voldoende garanties voor het zorgvuldig verwerken van gegevens door het toepassen van passende technische en organisatorische maatregelen. De afspraken omtrent de verwerking worden schriftelijk vastgelegd in een verwerkersovereenkomst (VWO), voordat de dienstverlening door de gemeente Heerlen aanvangt.

Verwerkersovereenkomsten worden opgesteld conform de gemeentelijke standaard, vastgesteld door de VNG in de Handreiking Standaard Verwerkersovereenkomst Gemeenten.

26 Gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijkheid (Artikel 26, AVG)

Verder kan het voorkomen dat de gemeente een andere partij (bijvoorbeeld een ketenpartner) inschakelt, die geen verwerker is, maar waarmee wel persoonsgegevens worden uitgewisseld. De andere partij en de gemeente Heerlen zijn samen verwerkingsverantwoordelijk. Ook dan maakt de gemeente bij voorkeur passende afspraken. In dat geval zal de gemeente een overeenkomst sluiten omtrent de verwerking van persoonsgegevens, of samen met de andere partij een regeling vaststellen, waarin de respectieve verantwoordelijkheden worden vastgelegd, hoe de rechten van de betrokkene worden gewaarborgd, en welke persoonsgegevens worden uitgewisseld. In alle gevallen is het belangrijk dat alle medewerkers van de gemeente Heerlen weten aan welke partijen ze welke informatie mogen geven.

De gemeenschappelijke verantwoordelijkheid wordt vastgelegd middels een nog op te stellen standaard.

27  Register van verwerkingen (Artikel 30, AVG)

De gemeente is verantwoordelijk voor het aanleggen van een register van alle verwerkingen waarvan de gemeente de (gezamenlijke) verwerkingsverantwoordelijke of verwerker is. Elk register bevat een beschrijving van wat er tijdens een verwerking plaatsvindt, en welke gegevens daarvoor worden gebruikt, namelijk:

  • de naam en contactgegevens van de verwerker, de verwerkingsverantwoordelijke en waar van toepassing de gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijke;
  • de doelen van de verwerking;
  • een beschrijving van het soort persoonsgegevens en de daarbij horende betrokkenen;
  • een beschrijving van de ontvangers van de persoonsgegevens;
  • een beschrijving van het delen van persoonsgegevens aan een derde land of internationale organisatie;
  • de termijnen waarin de verschillende persoonsgegevens moeten worden gewist;
  • een algemene beschrijving van de beveiligingsmaatregelen.

Met het oog op deze verschillende perspectieven heeft de gemeente Heerlen ervoor gekozen om een aantal (informatie)verplichtingen van de AVG direct beschikbaar te hebben in het register. Op deze manier is het register toegankelijk en begrijpelijk voor alle disciplines binnen de gemeente. Het betreft de volgende verplichtingen:

  • grondslag voor de verwerking en de daarbij horende toelichting;
  • verwerker, verwerkersovereenkomst en contactgegevens van de verwerkers;
  • soort verwerking;
  • applicatie die de verwerking ondersteunt;
  • herkomst van persoonsgegevens;
  • (D)PIA.

Binnen de gemeente Heerlen worden in het verwerkingenregister ook (verwijzingen naar) alle relevante documenten opgenomen die betrekking hebben op de naleving van de verplichtingen uit de AVG, zoals informatieplicht en de afspraken met verwerkers.

De functionaris gegevensbescherming (FG) houdt toezicht op opzet, op de volledigheid en rechtmatigheid van de in het register ingeschreven verwerkingen van persoonsgegevens en de daarbij behorende documenten (eventuele verwerkersovereenkomst, model gegevensbeschermingseffectbeoordeling, privacyprotocol, informatieverplichting).

Het op een juiste wijze bijhouden van het register van verwerkingen binnen de gemeente Heerlen wordt uitgevoerd volgens een nog op te stellen protocol.

28 Gegevensbeschermingseffectbeoordeling (Artikel 35, AVG)

Met een gegevensbeschermingseffectbeoordeling (ook wel privacy impact assessment (PIA) of data protection impact assessment (DPIA)) worden de effecten en risico’s van nieuwe of bestaande verwerkingen beoordeeld op de bescherming van de privacy. De gemeente voert deze uit wanneer er een geautomatiseerde verwerking, een grootschalige verwerking of een grootschalige monitoring van openbare ruimten

plaatsvindt. Dit geldt in het bijzonder bij verwerkingen waarbij nieuwe technologieën worden gebruikt.

Gegevensbeschermingseffectbeoordelingen die binnen de gemeente Heerlen worden uitgevoerd, vinden plaats volgens een nog op te stellen protocol.

29 Aanstellen van een Functionaris voor gegevensbescherming (FG)

De gemeente heeft een FG aangesteld voor de bestuursorganen gemeenteraad, burgemeester en college van burgemeester en wethouders. De FG is betrokken bij alle aangelegenheden die verband houden met de bescherming van persoonsgegevens. De taken van de functionaris zijn informeren, adviseren, toezicht houden, bewustwording creëren en optreden als contactpersoon van het AP. Het is niet de bedoeling dat de functionaris de taken op het gebied van privacybescherming van de afdelingen overneemt. De afdelingen hebben hun eigen verantwoordelijkheid in het goed omgaan met privacygevoelige gegevens. Een verwerking van persoonsgegevens wordt voordat deze begint eerst aan de FG gemeld. De FG is verantwoordelijk voor het structureel toetsen van de implementatie en de uitvoering van de wettelijke eisen en de gemeentelijke richtlijnen op het gebied van privacy.

De FG dient voor zijn taak goed bereikbaar te zijn, zowel in de organisatie als voor de betrokkenen in verband met het uitoefenen van hun rechten. Daarom zijn de contactgegevens van de FG vermeld op de website van de gemeente en in het register van de Autoriteit Persoonsgegevens.

30 Datalekken (Artikel 33, 34, AVG)

We spreken van een datalek wanneer persoonsgegevens in handen vallen van derden die geen toegang tot die gegevens mogen hebben. Wanneer er een datalek heeft plaatsgevonden meldt de gemeente dit zonder onredelijke vertraging, uiterlijk 72 uur nadat er kennis van de inbreuk is vernomen, aan het AP. Als dit later dan 72 uur is wordt er een motivering voor de vertraging bij de melding gevoegd. Het kan zijn dat de inbreuk een hoog risico met zich meebrengt voor de rechten en vrijheden van de betrokkenen. In dit geval meldt de gemeente dit aan de betrokkenen in eenvoudige en duidelijke taal. Om toekomstige datalekken te voorkomen worden bestaande datalekken geëvalueerd.

Voor de verantwoordingsplicht van de gemeente Heerlen wordt een register van opgetreden datalekken bijgehouden. De functionaris gegevensbescherming (FG) houdt toezicht op de volledigheid en rechtmatigheid van de in het register ingeschreven datalekken en de daarbij horende documenten (bijvoorbeeld een (verwijzing naar een) uitgevoerde gegevensbeschermingseffectbeoordeling).

De afhandeling van meldingen van datalekken binnen de gemeente Heerlen wordt uitgevoerd volgens een nog op te stellen protocol.

31 Recht om een klacht in te dienen

Als de gemeente een wettelijke verplichting niet nakomt kan de betrokkene een klacht indienen. Deze zal via de klachtenregeling van de gemeente worden behandeld. In gevallen waar het reglement niets over zegt, beslist het verantwoordelijke bestuursorgaan van de gemeente.

Inwerkingtreding

Dit privacyreglement treedt in werking na vaststelling. Het privacyreglement wordt minimaal één keer per drie jaar, of zodra zich belangrijke wijzigingen voordoen, geëvalueerd, beoordeeld en zo nodig bijgesteld en vastgesteld. Aanpassingen van dit reglement worden bekendgemaakt. De meest actuele versie van het reglement is te vinden op de website van de overheid.

32 Geen persoonsgegevens in de ’t Heerlens Heitje app

Co-Town host en beheert de benodigde soft- en hardware infrastructuur voor de ’t Heerlens Heitje diensten.

  • Indien en voorzover bij de inlogprocedure persoonsgegevens worden gebruikt, worden deze persoonsgegevens opgeslagen op de servers van de gemeente Heerlen.
  • Privégebruikerssleutels worden opgeslagen op de mobiele telefoon van de gebruiker.
  • Alle andere servicesleutels worden opgeslagen op de server van de gemeente (zoals privéwinkelsleutels, gegevens verkregen van Google maps).  

Co-Town heeft voor de ’t Heerlens Heitje app een private blockchain netwerk gebouwd met behulp van ethereum (een decentraal platform) hetgeen is voorzien van een PoA protocol (proof of authority).

By design worden er geen persoonsgegevens verwerkt die worden gedeeld met de blockchain, en het aanmaken van een account leidt niet tot lezen of schrijven op de blockchain. Op de blockchain als zodanig is aldus de AVG in beginsel niet van toepassing.

Privégegevens worden opgeslagen in een klassieke database die eigendom is van de gemeente Heerlen. Deze persoonsgegevens worden derhalve beschermd conform hetgeen hierboven is weergegeven. 

Transparantiehalve wordt opgemerkt dat de doelen van de ’t Heerlens Heitje app de volgende zijn:

  • Burgers en winkels kunnen zich registreren (op basis van zelf aangegeven fictieve gebruikersnamen en unieke inloggegevens) via het web of de mobiele applicatie en moeten worden aangemeld na goedkeuring door de beheerder.
  • Een platform vormen voor lokale overheden waar burgers zich echt kunnen engageren door specifieke klussen in de stad te vervullen en beloond worden voor hun duurzaam gedrag.
  • Lokale, digitale valuta kan worden uitgegeven in een netwerk van lokale winkels en partners.
  • Personeel van de lokale overheid moet ook in staat zijn om de gegevens van burgers en winkels aan boord te beheren en de administratie van de lokale overheid moet verschillende privileges kunnen verdelen over verschillende personeelsleden.
  • Personeelsleden moeten nieuwe klussen in hun gemeente kunnen creëren door de werklocatie, beloning, enzovoort te specificeren.
  • Geconsolideerde transactiegegevens tussen burger en lokale bedrijven moeten beschikbaar zijn voor de administratie om bankbetalingen aan deelnemende lokale bedrijven te verwerken.
  • Het platform moet in staat zijn om de datatransactiegegevens te organiseren voor analyse, supply chain discovery en financiering.

33 Halfjaarlijkse evaluatie en actualisatie van dit informatieprotocol

Als verwerkingsverantwoordelijke voor de verwerking van persoonsgegevens voor de ’t Heerlens Heitje diensten hecht de gemeente Heerlen aan een zo correct mogelijke naleving van dit AVG-informatieprotocol. Daartoe zal elke 6 zes maanden het bovenstaande worden onderworpen aan een evaluatie en actualisatie zoals bedoeld in artikel 24, lid 1, AVG.

Alle vragen met betrekking tot dit informatieprotocol ’t Heerlens Heitje kunnen worden gericht aan: heitje@heerlen.nl.

Op de hoogte blijven? Schrijf u in voor onze nieuwsbrief.