In de middeleeuwen was Landsfort Herle de kern van huidig Heerlen: een kleine, ommuurde nederzetting die bestond uit de Pancratiuskerk, een paar huizen en een woontoren, de Schelmentoren. In Landsfort Herle brengen we nu het middeleeuws verleden weer tot leven.
Het project Landsfort Herle heeft als doel het nog steeds aanwezige ‘rondje om de kerk’ haar middeleeuwse karakter teruggeven. Wel in een modern, groen en duurzaam jasje en passend bij de complete transformatie van Heerlen-Centrum. Het project bevindt zich namelijk in een belangrijk en groot gebied in de openbare ruimte. Het is daarom opgedeeld in een aantal deelgebieden, waaronder: Pancratiusplein Zuid en -Noord, Wilhelminaplein, de Bongerd, de Plaarstraat et cetera. We zorgen dat mensen hier het verleden kunnen zien, aanraken en beleven. Door cultuurhistorisch erfgoed boven en onder de grond toegankelijk te maken én door de openbare ruimte opnieuw in te richten.
Openbare ruimte
De openbare ruimte van Landsfort Herle is een complex gebied waar zorgvuldig mee moet worden omgegaan. Daarom is er ook voor gekozen om dit gebied op te delen in deelgebieden. Zo ervaren we het Pancratiusplein als de ‘huiskamer van Heerlen’ en worden De Vijf Pleintjes steeds vaker als aantrekkelijke ontmoetingsplaatsen gezien. Voordat hier ingrepen in de openbare ruimte kunnen plaatsvinden, zijn we in afwachting van onder andere het verkeerscirculatieplan en het evenementenbeleid.
Toch zijn er een aantal plekken die nu al aandacht verdienen. Denk aan de ongezellige en versteende Plaarstraat, een belangrijke entree van Landsfort Herle. Ook de Bongerd Oost en de Pancratiusstraat behoeven wat aandacht door de gevaarlijke verkeerssituaties die daar regelmatig ontstaan.
De Plaarstraat gaan we transformeren in een groene entree voor onze stad. Zo wordt de groene ‘rooftop’ op het dek van de Q-park Putgraaf voor nog drie jaar zeker gesteld én werken we aan een plan voor de betonnen gevels van deze parkeergarage.
Daarnaast worden momenteel de mogelijkheden onderzocht om de Bongerd Oost van tussentijdse vergroening te voorzien. Uiteraard wordt hier kritisch gekeken naar de integrale invulling waarbij er rekening wordt gehouden met de evenement- en parkeermogelijkheden en de mate en het type van vergroening.
Beleving
Naast fysieke ingrepen in de openbare ruimte proberen we het middeleeuws verleden op allerlei andere manieren zichtbaar te maken. Zo hebben we een tijdje terug twee ridders geplaatst in de Plaarstraat en op het Schelmenhofje die elk een ander verhaal over Landsfort Herle vertellen.
Ook in de (nabije) toekomst willen we de beleving van het Landsfort toevoegen. Op dit moment wordt een architectonisch ontwerptraject georganiseerd om te komen tot een ontwerp voor het interieur en museale inrichting van de Schelmentoren. Verder werken we samen met Visit Zuid-Limburg aan een route die de bezoekers meeneemt door middeleeuws Heerlen.
Tot slot zijn we in gesprek met het kerkbestuur over de openstelling van onze drie rijksmonumenten: de Pancratiuskerk, de Schelmentoren en het laatste stukje walmuur achter de kerk.
Samen maken we Landsfort Herle
In 2022 zijn we in gesprek gegaan met Heerlenaren en bezoekers. Want hoe kijken zij tegen de middeleeuwse geschiedenis aan? Hoe brengen we het verleden naar het heden? Welke problemen of kansen zien ze? En hoe creëren we een groene openbare ruimte volop gebruiksmogelijkheden? Door deze vragen samen met hen te beantwoorden zijn we tot bovenstaande actiepunten gekomen en nemen we de antwoorden mee in de toekomstige planvorming van Landsfort Herle.
De komende jaren werken we hard om de binnenstad van Heerlen veel leuker, leefbaarder en aantrekkelijker te maken. Dit project is slechts één onderdeel van de vernieuwing van ons centrum. Kijk op www.heerlen.nl/centrum voor een overzicht van alle projecten.