Heerlen zet natuurinclusief bouwen als nieuwe norm voor de stad
Een groene gevel waar bijen voedsel vinden, een dak dat verkoelt én regenwater vasthoudt en een rijtje neststenen in de muur voor gierzwaluwen. In de toekomst wordt dit steeds normaler in Heerlen. Het college van B&W heeft het beleidskader ‘Natuurinclusief bouwen’ vastgesteld. Daarmee zet de stad een grote stap richting bouwen waar natuur geen bijzaak is, maar een vanzelfsprekend onderdeel van elk ontwerp.
Heerlen staat aan de vooravond van een flinke woningbouwopgave: er moeten ruim 7.000 woningen bijkomen. Tegelijkertijd staat de biodiversiteit in de stad onder druk, worden zomers heter en vallen regenbuien heftiger. Het nieuwe beleid kiest daarom voor een integrale aanpak: elk gebouw dat wordt toegevoegd of verbouwd moet óók bijdragen aan een groene, gezonde en klimaatbestendige stad.
Wethouder biodiversiteit, dierenwelzijn en milieu Casper Gelderblom: “We staan voor een dubbele opgave: we moeten duizenden woningen bouwen én onze stad bestand maken tegen klimaatverandering. Met natuurinclusief bouwen komen die twee opgaven samen. We zorgen voor meer groen, koelte en schone lucht én geven ruimte aan vogels, bijen en egels, die het steeds moeilijker hebben in de stad. Dit beleidskader biedt duidelijke kaders én flexibiliteit, zodat iedereen die bouwt of verbouwt eenvoudig kan bijdragen aan een leefbaar Heerlen.”
Flexibel en haalbaar: puntensysteem met veel keuze
Het voorstel stelt een minimum aan natuurinclusieve maatregelen vast als standaard voor alle nieuwbouw- en verbouwprojecten vanaf 25 m². Via een flexibel puntensysteem kiezen initiatiefnemers uit een brede lijst van bewezen en betaalbare ingrepen: van nestkasten en groene daken tot het planten van bomen of het behouden van bestaande groenstructuren. Het systeem is geïnspireerd op succesvolle voorbeelden uit onder meer Groningen, Berlijn en Londen. Heerlen vertaalt dit naar een lokale aanpak, afgestemd met woningcorporaties, ontwikkelaars, architecten én inwoners. Uit een enquête onder 1400 Heerlenaren blijkt dat bijna iedereen natuurinclusief bouwen belangrijk vindt: 98,6% steunt het plan om beleid vast te stellen.
Gefaseerde invoering
Na besluitvorming door de gemeenteraad stelt het college beleidsregels op. Naar verwachting treden die eind 2025 in werking voor bouwprojecten die afwijken van het huidige omgevingsplan. In een latere fase wordt natuurinclusief bouwen ook in het omgevingsplan opgenomen, zodat het voor álle relevante bouwactiviteiten gaat gelden.